Dünyanın Gözünde ******-5

HİNDİSTAN

Kemal ****** veya bizim O'nu o zamanlar tanıdığımız ismiyle Kemal Paşa, gençlik günlerimde benim kahramanımdı. Biz o zamanlar kendi bağımsızlık hareketimizle uğraşıyorduk. Ben ve arkadaşlarım tutuklanmıştık. Kemâl Paşa'nın Türkiye'yi yabancı egemenlik ve nüfusundan kurtarmak için giriştiği çaba ve mücadeleyi hapishanede izliyorduk. Büyük zaferin haberini hapishanede duyduğumuz zaman buna nasıl sevinip, nasıl kutladığımızı unutamam. Sonraları onun inkılâplarını okuduk. O zaman bizlerin bu inkilâpların bir tekini bile değerlendirmesi imkânsızdı. Kemâl Paşa'nın giriştiği bu çabayı takdirle karşıladım. O'nun dinamizmi, yılmak ve yorulmak bilmezliği insanda büyük bir etki yaratıyordu. Çok istediğim halde onu ziyaret etme fırsatını bulamadım. Bunun için çok üzgünüm.
O, Doğu'da modern çağın yapıcılarından biridir. O'nun en büyük hayranları arasında bulunmaya devam ediyorum.

(Cavaharlal Nehru, Hindistan Başbakanı, 1963)

Özgürlük mücadelemiz sırasında Türk Kurtuluş Savaşı'ndan ve Mustafa Kemal ******'ün ilkelerinden çok etkilendik. ******'ün milliyetçilik, laiklik ve demokrasi ilkeleri, ülkemin gelişmesinde çok etkili oldu.
(Naman Narayanan, Hindistan Cumhurbaşkanı)

Savaşın, yarattığı, saygıdeğer kişiler arasında ve savaş sonrası Avrupa'da etken olan güçlerarası dengede, Kemal ****** hepsinden daha çok yapıcı ve yaratıcı olmuştur. Askerlikteki büyük başarısı ülkesini yabancı işgalinden kurtardı. Bir sürü yenilgi ve boyun eğmeden sonra, yorulmak bilmez ve becerikli diplomasisi Türkiye'ye, Avrupa'da hatırı sayılır milletler arasında yer kazanmak başarısını sağladı. Aynı zamanda ona her türlü aşağılanma ve tehdidi aşmak, Türkiye'nin de sadece haraca bağlı ve ikinci sınıf bir devlet olmasını engellemeyi sağladı."
(Bir Hintli Lider)

"Diğer diktatörlerin ya da liderlerin aksine Kemal ****** siyasal ve sosyal görüşlerini Türklere ya da kendisiyle ilişkiye geçenlere zorlamadı. En büyük isteği, reform taslaklarını halkıyla tartışmaktı; çünkü inandırarak reforma inanıyordu ve Türkleri görüşlerinin sağlıklı olduğuna inandırmaya çalıştı. Kemal ******, övünmeyi ve tehdidi sevmiyordu."
(Palestine Post)

"Cumhuriyetin düşmanlarına acımasızca baskı yapar ve sürerken; bir kez devlet, düşmanlarının komplolarına karşı güvenceye alınınca, vatandaşlarına daha geniş demokratik özgürlükler imkânlarını hazırladı. Totaliter parti mekanizmalarına karşı çıktı. Onun yönetimi altında Türkiye, Cumhuriyetçi ve demokratik çizgide anayasaya sahip çağdaş bir ülke haline geldi."
(Civil and Military Gazetesi)

Yasama Meclisi bugün, ******'ün ölümü dolayısı ile oybirliğiyle bir başsağlığı dileme teklifini kabul etti ve Büyük Lider'e saygı belirtisi olmak üzere o günlük Meclis'i tatil etti.
Teklif, Kongre Partisi Lideri Bay Buhulabhal Desai tarafından yapıldı ve Meclisteki bütün diğer liderler tarafından yardım gördü. Meclisin Başkanı Sir Abdürrahim:

"******, günün dünya siyasetinde egemen ve büyük etkisi olan bir adamdı ve Asya halkının büyük bir kısmının hayatı üzerindeki işleyişi ve etkisi modern zamanda bir eşine tesadüf edilmeyecek kadar büyüktü" demiştir.

(Delhi, 14 Kasım 1938)

Hindistan Millî Meclisinde ****** üstüne yazılmış şiirler, mersiyeler okundu saatlerce göz yaşı döküldü.
(Taymis'in Delhi Muhabiri)

Asyanın, günümüzün utandırıcı düşkünlüğünü unutmak için eski uygarlığıyla övündüğü ve parlak bir geçmişe baktığı bir dönem vardı. Derken Asya'nın Avrupa'ya gayretli bir taklitçi rolü oynadığı ve kendi kendine düşmüş mührünü bastığı karanlık ve ümitsizlik dönemi, gözlerimiz önünde belirdi.
Ani bir patlama şeklinde rönesansın gelişi bir mucizeydi ve Asya kendisini kabul ettirmeğe başladı. Uzak Doğu'da Japonya kaynaklarını yeni bir çağın ihtiyaçlarına uydurmuş ve böylece durumunu ve saygınlığını dünyanın en üstünleri arasında pekiştirmiştir. Ne kadar üzücüdür ki, küstahlığı, kendi yıkılışının temelini kurmakta ve artık ona Asya'nın saygınlığının yeniden kurucusu olarak bakmamız imkânsızlaşmaktadır. Bakışlarımızı yeniden doğan Türkiye üzerinde yoğunlaştırdığımız bir sırada, Kemal'in ölümüne ait acı haberi aldık. Kemal'in ortaya çıkıncaya ve önümüze, yaşayan bugünü ölü geçmişin zaferlerini hatırlatan yeni bir Asya çıkarıncaya kadar Türkiye, Avrupa'nın Hasta Adamı diye adlandırılıyordu. Bu örnek bize Doğu'da yeni bir yaşam umudu verdi ve bu açıdan Kemal'in ruhu bizim saygılı hayranlığımıza lâyık olmuştur. Ölümü Türkiye için olduğu kadar bütün dünya için de büyük bir kayıptır. Kemal Paşa'nın kahramanlığı sadece savaş alanlarında değildir. Belki de bir halkın savaşması gereken en öldürücü düşman olan bilinçsiz boş insanların zulmüne karşı, bıkmaz bir savaş sürdürdü. Kendi halkı için büyük bir kurtarıcıydı. Bizim için büyük bir örnek olmalıdır.

(Hindistan Düşünürü Rabindranath)

İlham veren başarıları, onu gelecek kuşakların hak edilmiş ve sürekli saygı sundukları ölümsüzler samanyoluna kolaylıkla yerleştirmiştir.
(Sir Sinkandar Hayat HAN, Pencap Başbakanı)

Dünyanın yetiştirdiği en büyük insanlardan biri.
(Star of İndia, Delhi)

******, yalnız Türk Milleti'nin değil, özgürlüğü uğruna savaşan bütün milletler önderiydi. O'nun direktifleri altında siz bağımsızlığınıza kavuştunuz. Biz de o yoldan yürüyerek özgürlüğümüze kavuştuk.
(Bayan Sucheta KRIPALANI, Hint Parlamento Heyeti Başkanı)

HOLLANDA

Çağımızda, uzak görüşlü, cesur, siyasî, sosyal ve ekonomik reformlarla Türkiye'yi, bugünkü modern Cumhuriyet haline getiren Kemâl ******'tür. Aynı zamanda bugün Türkiye'nin Avrupa Ortak Pazarına girebilecek düzeye gelmesini sağlayan modern ekonominin temelini hazırlayan da yine O'dur. ******, kişiliğiyle, sorumluluk duygusu ve medeni cesaretiyle örnek olmuştur. Bu meziyetlerin, vatandaşlarınızın birçoğunda da var olduğunu gözlemiş bulunuyorum. ****** ve arkadaşları, Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluşundan bugüne kadar elde ettiği itibarın temelini atmışlardır.
Kemâl ******'ün dediği gibi, Türk Milleti, durmadan ve korkmadan uygarlık yolunda ilerlemeye hazır ve kararlıdır. Ben de ilerlemenin ekonomik kuvvet ve zenginlik alanında da aynen gözlendiğini eklemek isterim.

(Joseph Luns, Hollanda Dışişleri Bakanı, 1963)

IRAK

General Mustafa Kemal'in ****** adı ile adlandırılması, kendisinin Osmanlı İmparatorluğu'nun Birinci Dünya Savaşı'nı kaybetmesinden sonra, Türk Devleti'nin onurunu kurtarmak amacıyla atılmış olduğu cüretkâr savaştan sonra, yeni Türkiye'nin kalkınmasının Ata'sı olduğunu gösterir.
Yirminci yüzyıl tarihinin ******'ün şahsına önem verilmesi kadar doğal bir şey olamaz, zira ****** milletinin yenilgisini zafere, çöküşünü yükselmeye, gerilemesini ilerlemeye çevirmek yolunda yurt görevinin kendilerine yükletmiş olduğu ödevleri yerine getirmek için, durumu memleketleri lehine çevirmeye hazır bulunan cesur subayların canlı bir örneğidir.

Modern Türkiye'nin doğulu olmaktan fazla batılaşmasına kararlı bulunması her ne kadar ******'ün iş programının en belirli niteliğini meydana getiriyorsa da memleketini yüzyılın gerekleriyle bağdaşacak siyasal bir düzene kavuşturmak, ekonomik, sosyal ve kültürel yönlerden kalkındırmak uğrunda ******'ün sarfetmiş olduğu çabaların değeri inkâr kabul etmez bir gerçektir.

(Abdülsselâm ARİF)

****** bir çocuk bırakmadı, lâkin kendisine daima (Sen babamsın, hayatımın sebebisin, velinimetimsin, senin adın gönüllerimizde daima sevgi ve takdis ile yaşayacaktır.) diyecek bir büyük millet bırakmıştır.
(Irak-Elâlem Elarabi'den)